Ryzyka i zagrożenia

Uzależnienie spółki od odbiorców, plan budowy konkurencyjnej elektrociepłowni

W zakresie sprzedaży ciepła działalność gospodarcza Spółki uzależniona jest przede wszystkim od Fortum Power and Heat Polska Sp. z o.o. – operatora sieci dystrybucyjnej ciepła.

Istotnym czynnikiem ryzyka i zagrożeniem dla KOGENERACJI S.A. był projekt Fortum polegający na budowie nowej elektrociepłowni zlokalizowanej we Wrocławiu przy ulicy Obornickiej 195. W 2018 r. projekt Fortum nie był kontynuowany. Fortum wycofało się z lokalizacji przy ul. Obornickiej.

W odpowiedzi na zwiększające się zapotrzebowanie na ciepło sieciowe we Wrocławiu i Siechnicach KOGENERACJA S.A. planuje wybudowanie Bloku Gazowo-Parowego (BGP). Inwestycja zostanie zlokalizowana na terenie należącym do KOGENERACJI S.A. w północno zachodniej części miasta Siechnice. Budowa nowych jednostek wytwórczych na terenie inwestycyjnym sąsiadującym z istniejąca elektrociepłownią nie będzie miała wpływu na warunki jej pracy co pozwoli na zachowanie ciągłości dostaw ciepła. Nowe jednostki wytwórcze oparte o gaz ziemny sieciowy docelowo zastąpią dotychczas eksploatowane źródła węglowe i biomasowe elektrociepłowni EC Czechnica.

Planowane przedsięwzięcie polegać będzie na budowie nowego kogeneracyjnego źródła ciepła składającego się z bloku gazowo parowego o mocy cieplnej 160 MWt i mocy elektrycznej w zależności od typu oraz ilości turbin gazowych w przedziale 160 180 MWe. Całkowita moc cieplna nowej elektrociepłowni wraz z częścią szczytową wyniesie ok. 330 MWt. Przewidywany termin uruchomienia to 2023 rok.

Zmiany Prawa Energetycznego

Ustawa – Prawo energetyczne i akty wykonawcze do tej ustawy kształtują politykę energetyczną kraju, zasady i warunki zaopatrywania oraz użytkowania paliw i energii oraz określają organy właściwe w sprawie gospodarki paliwami i energią.

W 2018 r. ustawa Prawo energetyczne zmieniana była kilkakrotnie:

• zmiany z dnia 30 kwietnia 2018 r. – wynikają z ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - przepisy wprowadzające ustawę Prawo przedsiębiorców oraz inne ustawy dotyczące działalności gospodarczej,
• zmiany z dnia 25 maja 2018 r. – wynikają z ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych,
• zmiany z dnia 28 lipca 2018 r. – wynikają z ustawy z dnia 6 czerwca 2018 r. o zmianie ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych oraz niektórych innych ustaw,
• zmiany z dnia 4 września 2018 r. – wynikają z ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji oraz niektórych innych ustaw,
• zmiany z dnia 25 listopada 2018 r. – wynikają z ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej,
• zmiany z dnia 18 grudnia 2018 r. – wynikają z ustawy z dnia 9 listopada 2018 r. o zmianie ustawy Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw.

Emisje CO₂

Ryzyko związane z wprowadzaniem do atmosfery CO₂ oraz koniecznością umorzenia odpowiedniej ilości uprawnień do emisji CO₂ staje się coraz bardziej istotne, gdyż rzeczywista emisja CO₂ jest wyższa aniżeli przyznane w ramach Krajowego Planu Rozdziału Uprawnień (KPRU) limity dla Spółki. Niska ilość uprawnień do emisji CO₂ przyznanych w ramach KPRU III na lata 2013-2020 oznacza:

• zmianę sposobu przydziału uprawnień na system aukcyjny wg nowej Dyrektywy o handlu emisjami,
• tylko część uprawnień dla Spółki jest przyznawana nieodpłatnie, w ramach Krajowych Środków Wykonawczych (KŚW) przydziały na ciepło i w ramach Krajowego Planu Inwestycyjnego (KPI) przydziały na energię elektryczną udokumentowane dokonanymi inwestycjami,
• od 2020 roku wszystkie uprawnienia będą nabywane w drodze sprzedaży na aukcjach.

W 2018 roku została zakończona rewizja europejskiego systemu handlu uprawnieniami do emisji CO₂ (EU ETS). Czynniki wpływające na cenę uprawnień do emisji CO₂:

• zwiększenie liniowego współczynnika redukcyjnego z 1,74% do 2,2% rocznie od 2021 r.,
• podwojenie wolumenu uprawnień kierowanych do rezerwy stabilizacyjnej (MSR) w latach 2019-2023 z 1,2% do 2,4% (uprawnień w obrocie) wraz z wprowadzeniem cyklicznego ich kasowania od 2023 r.,
• zmienione zasady funkcjonowania derogacji oraz utworzenie Funduszu Modernizacyjnego, w tym wykluczenie w ramach finansowania z Funduszu Modernizacyjnego inwestycji opartych o stałe paliwa kopalne,
• kontynuacja przydziału bezpłatnych uprawnień do emisji dla ciepła sieciowego oraz wysokosprawnej kogeneracji.

Oznacza to wdrożenie dodatkowych inwestycji w poprawę sprawności wytwarzania oraz czasowy wzrost kosztów wytwarzania w związku z koniecznością zakupu uprawnień do emisji.

Czynniki związane ze zmianami zapotrzebowania na moc cieplną przez odbiorców

We Wrocławiu mamy do czynienia z dużą aktywnością w branży deweloperskiej, nowe budynki przyłączane do sieci ciepłowniczej zwiększają zapotrzebowanie na ciepło i moc z systemu ciepłowniczego.

W 2018 r. szacowany wzrost rynku ciepła wyniósł ok. 48 MWt, z czego KOGENERACJA S.A. przyłączyła ok. 18 MWt, a dystrybutor ciepła, spółka Fortum ok. 30 MWt.

Na rynku nowego budownictwa (rynek pierwotny) przyłączenia wyniosły 44 MWt, natomiast na przyłączanie istniejących budynków (rynek wtórny) 4 MWt. Rozwój rynku wtórnego jest efektem realizacji programu likwidacji niskiej emisji realizowanego wspólnie z Miastem Wrocław i dystrybutorem.

Istotnym czynnikiem rozwoju sieci ciepłowniczej jest także realizacja przez KOGENERACJĘ S.A. budowy nowych magistrali ciepłowniczych (na terenie Zawidawia i Siechnic) o łącznym planowanym budżecie ok. 13 mln zł, współfinansowanych przez NFOŚiGW w ramach funduszy Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych.

Spadek zapotrzebowania na ciepło związany z termomodernizacją zasobów mieszkaniowych, ograniczeniem strat w przesyłaniu ciepła, instalowaniem automatyki pogodowej w węzłach cieplnych został w ostatnich latach zahamowany.

Aktywne działania KOGENERACJI S.A. polegają na pozyskiwaniu nowych odbiorców, w tym szczególne znaczenie ma współpraca z Gminą Wrocław w zakresie przyłączania do sieci nowych budynków i istniejących budynków komunalnych, która pozwala na rekompensowanie zmniejszonego zapotrzebowania i stabilizowanie sprzedaży ciepła.

W ostatnim roku nastąpił wzrost sprzedanej zamówionej mocy cieplnej o 13,76 MWt, tj. 1,35 %.

Czynniki związane ze zróżnicowaniem poziomów sprzedaży ciepła i energii elektrycznej

Główne czynniki wpływające na zapotrzebowanie na energię elektryczną i ciepło to: czynniki atmosferyczne - temperatura powietrza, siła wiatru, wielkość opadów, czynniki socjoekonomiczne – liczba odbiorców energii, ceny nośników energii, rozwój gospodarczy PKB oraz czynniki technologiczne – postęp technologiczny, technologia wytwarzania produktów. Każdy z tych czynników ma wpływ na techniczne i ekonomiczne warunki wytwarzania i dystrybucji nośników energii, a tym samym wpływa na wyniki uzyskiwane przez Spółkę.

Poziom sprzedaży energii elektrycznej w ciągu roku jest zmienny i zależy przede wszystkim od czynników atmosferycznych – temperatura powietrza i długość dnia. Wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną jest szczególnie widoczny w okresach zimowych, natomiast niższe zapotrzebowanie obserwujemy w okresach letnich. Ponadto, zmiany sezonowe widoczne są wśród wybranych grup odbiorców końcowych. Efekty sezonowości są bardziej znaczące dla gospodarstw domowych niż dla sektora przemysłowego.

Sprzedaż produktów Spółki podlega znacznym wahaniom sezonowym. W okresach październik-kwiecień zapotrzebowanie odbiorców na ciepło jest wyższe niż w pozostałych miesiącach. Oznacza to, że możliwości wytwarzania energii elektrycznej w procesie skojarzonym również podlegają sezonowym wahaniom, przy czym w obu elektrociepłowniach Spółki istnieją techniczne możliwości wytwarzania energii elektrycznej również w okresach zmniejszonego zapotrzebowania na ciepło (w tzw. pseudokondensacji). Od 1 lipca 2007 r., tj. po wejściu w życie nowelizacji ustawy Prawo energetyczne, możliwości wytwarzania energii elektrycznej w tzw. pseudokondensacji zostały znacznie ograniczone z uwagi na konieczność dotrzymania granicznej sprawności przetwarzania energii chemicznej w energię elektryczną i ciepło w kogeneracji, tj. 75%. W 2018 r. sprawność w EC Wrocław osiągnęła wartość 79,8% (w 2017 r. 84,9%), a w EC Czechnica 76,9% (w 2017 r.: 76,2%).